- Dünya’nın Yörüngesi
- Ay’ın Yörüngesi
- Mars’ın Yörüngesi
- Jüpiter’in Yörüngesi
- Satürn’ün Yörüngesi
- Uranüs’ün Yörüngesi
- Neptün’ün Yörüngesi
- Plüton’un Yörüngesi
- Sorular ve Cevapları
Anahtar kelimeler: astronomi, kozmos, mahrek, feza, kainat
“Beyond Earth’s Grasp: A Glimpse into the Orbits of the Cosmos” anahtar kelimesinin arama amacı, kozmosun yörüngeleri hakkındaki daha çok informasyon edinmektir. Bu, değişik mahrek türleri, bunlara yol açan kuvvetler ve evrende oynadıkları rol hakkındaki informasyon içerebilir. Bu anahtar kelimeyi arayan kişilerin astronomi, astrofizik ya da kozmoloji ile ilgilenme olasılığı yüksektir. Ek olarak kozmosun iyi mi gözlemleneceği ya da iyi mi inceleneceği hakkındaki informasyon arıyor olabilirler.
İnsanların evrenin yörüngeleri hakkındaki informasyon bulmak için kullanabileceği birtakım hususi arama sorgusu örnekleri şunlardır:
- Yörüngelerin değişik türleri nedir?
- Yörüngelere hangi kuvvetler sebep olur?
- Yörüngeler evreni iyi mi etkisinde bırakır?
- Evreni iyi mi gözlemleyebilirim?
- Evreni iyi mi inceleyebilirim?
Bu anahtar kelimenin arama amacını anlayarak, arama sonuçlarında daha iyi sıralanma ve alakalı okuyucuları çekme olasılığı daha yüksek içerikler oluşturabiliriz.
| Hususiyet | Yanıt |
|---|---|
| Astronomi | Evrenin ve içinde olanların incelenmesi |
| Kozmos | Bütün feza ve maddenin toplamı |
| Mahrek | Bir nesnenin başka bir nesne etrafındaki yolu |
| Feza | Dünya atmosferinin ötesindeki bölge |
| Kainat | Bütün feza ve dönemin toplamı |
II. Dünya’nın Yörüngesi
Dünya, Güneş’in çevresinde nerede ise dairesel bir yörüngede basar ve yaklaşık mesafesi 149,6 milyon kilometredir (92,9 milyon mil). Dünya’nın yörüngesi 365,25 gün ya da bir sene süre gelir.
Dünya’nın yörüngesi muhteşem dairesel değil, daha oldukca hafifçe eliptiktir. Bu, Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığının sene süresince değişmiş olduğu anlama gelir. Dünya, Güneş’e en yakın olduğu vakit, ortalama 4 Ocak’ta gerçekleşen perihelion’dur ve Güneş’e en uzak olduğu vakit, ortalama 4 Temmuz’da gerçekleşen aphelion’dur.
Dünya’nın yörüngesi de presesyon yapar, şu demek oluyor ki Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinin düzlemi zaman içinde yavaşça basar. Bu presesyon, güneş sistemindeki öteki gezegenlerin kütle çekim kuvvetinden oluşur.
Dünya’nın yörüngesi Dünya’daki hayat için eğer olmazsa olmazdır. Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı, gezegenin yüzeyinde sıvı suyun bulunması için tam olarak uygundur. Dünya Güneş’e daha yakın olsaydı, sıvı suyun bulunması için oldukca sıcak olurdu ve Dünya Güneş’ten daha uzak olsaydı, sıvı suyun bulunması için oldukca soğuk olurdu.
Dünya’nın yörüngesi de mevsimlerde rol oynar. Dünya’nın eğimi, gezegenin değişik bölgelerine ulaşan güneş ışığı miktarının sene süresince değişmesine yol açar. Güneş ışığındaki bu değişim, mevsimlerin oluşmasına yol açar.
II. Dünya’nın Yörüngesi
Dünya, Güneş’in çevresinde eliptik bir yörüngede basar ve yaklaşık mesafesi 149,6 milyon kilometredir (92,9 milyon mil). Dünya’nın yörüngesi 23,5 derecelik bir açıyla eğiktir ve bu da mevsimlerin oluşmasına yol açar. Dünya’nın Güneş etrafındaki bir yörüngesini tamamlaması 365,24 gün süre gelir.
II. Dünya’nın Yörüngesi
Dünya, Güneş’in çevresinde eliptik bir yörüngede basar ve yaklaşık mesafesi 149,6 milyon kilometredir (92,9 milyon mil). Dünya’nın yörüngesi, Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinin bulunmuş olduğu düzlem olan ekliptik düzlemine 23,5 derecelik bir açıyla eğimlidir. Dünya’nın yörüngesi 365,25 günde tamamlanır, bu nedenle 365 gün boyunda bir yılımız vardır.
Dünya’nın yörüngesi muhteşem dairesel değil, eliptiktir. Bu, Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığının sene süresince değişmiş olduğu anlama gelir. Dünya, Güneş’e en yakın olduğu vakit, ortalama 4 Ocak’ta gerçekleşen perihelion’dur ve Güneş’e en uzak olduğu vakit, ortalama 4 Temmuz’da gerçekleşen aphelion’dur.
Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesi mevsimlerden mesuldür. Dünya ekseninin eğimi, Güneş’in yazları Şimal Yarımküre’ye daha direkt, kış aylarında ise Cenup Yarımküre’ye daha direkt parlamasına yol açar. Güneş ışığındaki bu ayrım, mevsimlerin değişmesine yol açan şeydir.
IV. Mars’ın Yörüngesi
Mars’ın yörüngesi eliptiktir, yarı büyük ekseni 1,524 AU ve eksantrikliği 0,093’tür. Bu, Mars’ın Güneş etrafındaki yörüngesinin Dünya’nınkinden birazcık daha uzun olduğu ve Güneş’e olan uzaklığının perihelionda ortalama 1,38 AU’dan aphelionda ortalama 1,67 AU’ya kadar değişmiş olduğu anlama gelir.
Mars’ın mahrek dönemi 687 gündür, bu da ortalama 1.88 Dünya yılıdır. Bu, Mars’ın her 1.88 Dünya senesinde Güneş çevresinde bir yörüngeyi tamamladığı anlama gelir.
Mars’ın ekseninin eğimi 25.19 derecedir, bu da Dünya’nın ekseninin eğimine benzer. Bu, Mars’ın tıpkı Dünya benzer biçimde mevsimler yaşamış olduğu anlama gelir. Sadece, Mars’ın yörüngesi Dünya’nınkinden daha eliptik olduğu için, mevsimleri daha uç noktalardadır.
Mars’ta bir günün uzunluğu 24 saat 37 dakikadır; bu da Dünya’daki bir günden ortalama 40 dakika daha uzundur.
Mars’ın yüzeyi volkanlar, kanyonlar ve kutuplardaki buzullar benzer biçimde muhtelif özelliklerle kaplıdır. Mars’ın ek olarak Phobos ve Deimos isminde iki uydusu vardır.
Mars’ın keşfi, uzun senelerdir feza keşfinin başlıca hedeflerinden biri olmuştur. Mars’a ulaşan ilk feza aracı, 1971’de gezegene inen Sovyetler Donanması’nin Mars 2 ve 3 sondalarıydı. O zamandan beri, Birleşik Devletler’in Viking 1 ve 2 sondaları, Sovyetler Donanması’nin Phobos 1 ve 2 sondaları ve Avrupa Feza Ajansı’nın Mars Express sondası da dahil olmak suretiyle bir takım başka feza aracı Mars’a gönderildi.
Mars’a inen son olarak feza aracı, 2012 senesinde inen Amerika’nin Curiosity bulgu aracıydı. Curiosity bugün hâlâ Mars’ta etkinlik gösteriyor ve gezegenin yüzeyi ve atmosferi hakkındaki oldukca sayıda informasyon gönderdi.
VI. Satürn’ün Yörüngesi
Satürn’ün yörüngesi, Güneş Sistemi’ndeki en kompleks ve ilgi çekici yörüngelerden biridir. Yarı büyük ekseni 9,54 AU ve dış merkezliliği 0,056 olan eliptik bir yörüngedir. Bu, Satürn’ün Güneş’e olan uzaklığının perihelionda (Güneş’e en yakın yaklaşımı) 9,05 AU’dan aphelionda (Güneş’e en uzak noktası) 10,03 AU’ya kadar değişmiş olduğu anlama gelir.
Satürn’ün mahrek dönemi 29,46 senedir, bu da Güneş etrafındaki bir yörüngeyi tamamlamasının 29,46 sene sürdüğü anlama gelir. Bu, Jüpiter’in 11,86 senelik mahrek periyodundan sonrasında, güneş sistemindeki herhangi bir gezegenin ikinci en uzun mahrek periyodudur.
Satürn’ün yörüngesi de ekliptiğe 2,48° eğiktir. Bu, Satürn’ün yörüngesinin düzleminin Dünya’nın yörüngesinin düzlemine paralel olmadığı anlama gelir.
Satürn’ün yörüngesinin eğimi, Satürn’deki mevsimlerden mesuldür. Tıpkı Dünya benzer biçimde, Satürn’ün de ekseninin eğiminden meydana gelen mevsimleri vardır. Sadece, Satürn’ün mevsimleri Dünya’nın mevsimlerinden oldukca daha uzundur zira Satürn’ün mahrek dönemi oldukca daha uzundur.
Satürn’ün yörüngesi bununla beraber Satürn’ün halkalarındaki bir boşluk olan Cassini bölünmesinden de mesuldür. Cassini bölünmesi, halkalarla rezonans yaratan Satürn’ün uydusu Mimas’ın kütle çekim kuvvetinden oluşur.
Satürn’ün yörüngesi, günümüzde bile bilim adamları tarafınca incelenen büyüleyici ve kompleks bir sistemdir.
VII. Uranüs’ün Yörüngesi
Uranüs’ün yörüngesi güneş sistemindeki en ilgi çekici ve kompleks yörüngelerden biridir. Yarı büyük ekseni 19,2 AU ve eksantrikliği 0,046 olan eliptik bir yörüngedir. Bu, Uranüs’ün yörüngesinin birazcık uzun olduğu ve Güneş’e en yakın olduğu mesafenin 18,6 AU, en uzak olduğu mesafenin ise 20,8 AU olduğu anlama gelir.
Uranüs’ün mahrek dönemi 84.01 senedir, bu da Güneş etrafındaki bir dönüşünü tamamlamasının 84.01 sene sürdüğü anlama gelir. Bu, Uranüs’ü Güneş’ten yedinci gezegen yapar.
Uranüs’ün yörüngesi de ekliptik düzlemine 97.77° eğimlidir. Bu, Uranüs’ün yörüngesinin öteki gezegenlerin Güneş çevresinde döndüğü düzleme nerede ise dik eğimli olduğu anlama gelir.
Uranüs’ün yörüngesinin eğiminin, tarihinin başlarında büyük bir nesneyle çarpışmasından kaynaklandığı düşünülüyor. Bu çarpışma, Uranüs’ü özgün dönüş ekseninden çıkarmış ve yörüngesinin eğilmesine niçin olmuş olabilir.
Uranüs’ün yörüngesinin eğiminin bir takım kararı vardır. Sözgelişi, Uranüs’ün mevsimlerinin oldukca uzun olduğu anlama gelir. Uranüs’ün şimal yarımküresi 42 sene süresince yaz mevsimini yaşarken, cenup yarımküresi 42 sene süresince kış mevsimini yaşar.
Uranüs’ün yörüngesinin eğimi ek olarak Güneş’in Uranüs’ün kutuplarına daima direkt parlamadığı anlama gelir. Bu, Uranüs’ün kutuplarının uzun karanlık ve gün ışığı dönemleri yaşamasına yol açar.
Uranüs’ün yörüngesi, gökbilimciler tarafınca hala incelenen büyüleyici ve kompleks bir olgudur.
VIII. Neptün’ün Yörüngesi
Neptün’ün yörüngesi Güneş Sistemi’ndeki malum en uzak yörüngedir. Neptün’ün tamamlaması 164,8 sene devam eden nerede ise dairesel bir yörüngedir. Neptün’ün yörüngesi ekliptiğe 1,77° eğimlidir ve yörüngesel eksantrikliği 0,0086’dır.
Neptün’ün yörüngesi de hafif geriye doğrudur, şu demek oluyor ki Dünya’nın yörüngesinin ters yönünde hareket eder. Bu, Jüpiter’in kütle çekim etkisinden oluşur.
Neptün’ün yörüngesi, Plüton’un yörüngesinin ötesinde bulunan buzlu cisimlerin bulunmuş olduğu bir bölge olan Kuiper Kuşağı’nda yer verilmiştir. Kuiper Kuşağı’nın Güneş Sistemi’ne giren birçok kuyruklu yıldızın deposu olduğu düşünülmektedir.
Neptün’ün yörüngesi önemlidir zira Güneş Sistemi’nin tarihini ve evrimini anlamamıza destek sunar. Neptün’ün yörüngesi, Güneş Sistemi’nin sabit bir sistem olmadığının, devamlı değişip geliştiğinin kanıtıdır.
Plüton, Güneş’in çevresinde ortalama 39 AU uzaklıkta dönen bir cüce gezegendir. 29 AU’sevinç bir perihelion ve 49 AU’sevinç bir afelion ile fazlaca eliptik bir yörüngeye haizdir. Plüton’un yörüngesi ek olarak ekliptiğe ortalama 17 aşama eğimlidir.
Plüton, 1930 senesinde Clyde Tombaugh tarafınca ortaya çıkarıldı. Keşfedildiği dönemde Güneş’ten dokuzuncu gezegen olarak kabul ediliyordu. Sadece, 2006 senesinde Internasyonal Astronomi Donanması (IAU), Plüton’u hariç tutmak için “gezegen” kavramını tekrar tanımladı. Plüton artık Ceres, Eris, Makemake ve Haumea ile beraber cüce gezegen olarak sınıflandırılıyor.
Plüton’un atmosferi başlıca azot, metan ve karbon monoksitten kaynaklanır. Plüton’un yüzeyi buz ve kaya karışımıyla kaplıdır. Plüton’un, kendisinin ortalama yarısı büyüklüğünde olan Charon isimli bir uydusu vardır.
Plüton, gökbilimciler tarafınca hala incelenen büyüleyici bir nesnedir. Benzersiz yörüngesi ve bileşimi, onu güneş sisteminin oluşumunu ve evrimini kestirmek için kıymetli bir çalgı haline getirir.
S: Yörüngelerin değişik türleri nedir?
A: Üç ana mahrek türü vardır: dairesel, eliptik ve hiperbolik.
S: Yörüngelere hangi kuvvetler sebep olur?
A: Yer çekimi kuvveti cisimlerin birbirlerinin yörüngesinde dönmesine yol açar.
S: Yörüngeler evreni iyi mi etkisinde bırakır?
A: Yörüngeler evrenin oluşumunda ve evriminde yaşamsal bir rol oynar.
0 Yorum